(647) Zbrodnia i kara

Tytuł: Zbrodnia i kara
Autor: Fiodor Dostojewski
Wydawnictwo MG
Stron 576

Opis wydawcy: 

Słynna powieść Fiodora Dostojewskiego, opowiadająca o losach byłego studenta Rodiona Raskolnikowa, który postanawia zamordować i obrabować bogatą lichwiarkę.

Pomysł na tę powieść narodził się w czasie, kiedy sam autor przebywał na katordze. Zainteresował się wtedy psychologią współwięźniów, wśród których byli i tacy, którzy zostali skazani za morderstwo.

Bohater powieści, 23-letni były student prawa jest półsierotą, ma jednak kochająca rodzinę. Jego matka i siostra darzą go głęboką miłością i wspierają finansowo.

Jednak bohater, zbuntowany przeciw porządkowi świata, decyduje się popełnić morderstwo. Jest przekonany, że jako jednostka wybitna, ma prawo zabijać, gdyż geniusz usprawiedliwia wszystkie zbrodnie na „zwykłych” ludziach. Morderstwo ma stać się rodzajem sprawdzianu jego odwagi. Choć jednocześnie bezpośrednia pobudką tego czynu jest zła sytuacja finansowa Raskolnikowa…

Moja recenzja: 

"Zbrodnia i kara" to moje kolejne podejście do prozy Dostojewskiego. W przeciwieństwie do "Biesów" - "Zbrodnia i kara" wciągnęła mnie już od pierwszej strony. Nie miał tu żadnego wpływu fakt, że po prostu musiałam ją przeczytać. Chciałam ją przeczytać, chciałam się z nią zmierzyć..., ale nie myślałam, że tak bardzo pokocham historię Raskolnikowa. "Zbrodnia i kara" to powieść kultowa do której fabuły i pytań w niej stawianych bardzo często nawiązywali i nawiązują pisarze. Historia fascynująca, ogromnie poruszająca, ponieważ dla Dostojewskiego nie ma rzeczy czarno - białych. Jest za to mnóstwo szarości... Główny bohater staje w obliczu zbrodni, staje się mordercą, ale nie traci sympatii czytelnika, ponieważ tak naprawdę to właśnie on jest największą ofiarą. 

Rodion Raskolnikow był utalentowanym studentem prawa. Z braku funduszy (może także po części z lenistwa?) był zmuszony zakończyć swoją edukację. Doświadczenie biedy, samotności, braku zrozumienia ze strony bliskich doprowadziło go do rozmyślań o zbrodni - zbrodni, którą w końcu decyduje się popełnić. Sprawdzian odwagi? Chęć zrealizowania zbrodni doskonałej, nie do wykrycia? Raskolnikow nie bierze jednak pod uwagę tego jak krucha i delikatna jest ludzka psychika. Dopuszcza się zbrodni, ale nie potrafi przewidzieć tego jak ogromny wpływ będzie miała na jego emocjonalną kruchość. Raskolnikow morduje z zimną krwią, ale nie jest złym człowiekiem, choć na takiego w pewnym momencie próbuje się kreować... jest za to osobą ogromnie pogubioną. 

Fiodor Dostojewski stworzył postać Raskolnikowa perfekcyjnie. Dopracował ją w każdym najmniejszym szczególe, pogłębił warstwę psychologiczną, stworzył bohatera o ugruntowanych przekonaniach, który prezentuje się jako postać trójwymiarowa. Nie jest ani przez chwilę płytki ani płaski... Bardzo emocjonalny, żywiołowy i namiętny - namiętny w swych zachowaniach i wypowiedziach - postać mordercy splata się w nim z postacią wrażliwca. Rosyjski pisarz nie skupił się jedynie na głównym bohaterze - równie ciekawi są bohaterowie drugoplanowi, którzy zajmują określone pozycje w rosyjskim społeczeństwie. Tu ujawnia się także wątek społeczny - Dostojewski zdecydował się na przedstawienie najniższej warstwy społecznej, którą zżera bieda... spotykają się w niej degeneraci, alkoholicy, szerzy się prostytucja. W powieści pojawiają się oczywiście także ludzie lepiej ustawieni, ale służą oni jedynie podkreśleniu biedy i tragicznego położenia tych pierwszych. 

Petersburg jest znany w literaturze jako miasto moralnego zepsucia - oczywiście także u Dostojewskiego został tak ukazany. To nędza, brud i bieda. Głównym motywem "Zbrodni i kary" jest zbrodnia, kara i powiązane z tym aspekty psychologiczne. Pełne emocji rozmowy, będące udziałem Raskolnikowa nie pozwalają nie zwrócić uwagi uwagi na wątki religijne i filozoficzne zawarte w dziele Dostojewskiego. W obliczu szerzącego się zepsucia i nędzy, problemów natury materialnej stawiane zostają pytania o Boga i jego miejsce w ówczesnym świecie. Dostojewski zadbał o każdy najmniejszy szczegół swojej powieści i czytelnik może być pewny, że nic nie dzieje się w niej bez powodu... i tak ogromne znaczenie mają także sny Raskolnikowa. 

Dostojewski w "Zbrodni i karze" pyta o to czy zbrodnię można czymś usprawiedliwić, jednocześnie pokazuje, że nie ma zbrodni bez kary..., a ewentualny brak tej kary niszczy człowieka bardziej niż przeżycie kary. "Zbrodnia i kara" to nie bez powodu najpopularniejsza książka Dostojewskiego - wyrazista, fascynująca, poruszająca, niesamowicie wciągająca i pokazująca za co ludzie tak kochają literaturę rosyjską. Powieść Dostojewskiego zmusza do myślenia, zatrzymania się na chwilę i niezmiennie intryguje. Jest wielobarwna, niebanalna, a przeplatanie się w niej wątków miłosnych, filozoficznych, sensacyjnych, kryminalnych, psychologicznych, religijnych sprawia, że fabuła nie nuży i utrzymuje czytelnika w stałym napięciu. Zachwycające jest to, że mimo, że u Dostojewskiego pojawia się wiele opisów otoczenia, a także przeżyć wewnętrznych... to wszystko dostarcza jedynie literackiej rozkoszy, a nie nudy. Bardzo, bardzo polecam!

Moja ocena: 10/10