(572) Złota godzina

Tytuł: Złota godzina
Autor: Sara Donati
Wydawnictwo Kobiece
Stron 872

"- Nikt nigdy nie robi niczego bezinteresownie [...] Każdy wybór, jakiego dokonujemy, przynosi nam bezpośrednią bądź pośrednią korzyść. Nawet jeśli jakiś uczynek wygląda na ofiarę, alternatywa byłaby w jakiś sposób nie do zniesienia. Gdybym nie pomogła, nie mogłabym zasnąć, a potrzebuję snu." 

Sara Donati, "Złota godzina" 

Monumentalna powieść o Nowym Jorku w XIX - wieku, walce o prawa kobiety i ich wolność - fizyczną i moralną. Prawo do decydowania o własnym ciele i losie. Wyborach. Powieść Sary Donati, choć osadzona w XIX wieku tchnie uniwersalizmem także dzisiaj, kiedy tyle słyszy się o kwestii antykoncepcji, aborcji... To współczesny głos kobiety umieszczony w XIX wieku, w pełnym tajemnic i nierówności społecznych Nowym Jorku. To epicka saga opowiadająca o losach dwóch kobiet, które postanawiają wytworzyć własną przestrzeń życiową w mieście w którym pierwsze skrzypce grają mężczyźni, a rola kobiet jest nieustannie pomijana. Napotykają na swojej drodze nieżyczliwych ludzi, mężczyzn, którzy chcą za wszelką cenę odebrać kobietom prawo wyboru... Ich jedyną bronią jest wiedza, miłość i przyjaźń. 

Anna i Sophie Savard są kuzynkami, których życie od początku nie przebiegało w tradycyjny i prawidłowy w rozumowaniu tradycjonalistów sposób. Wychowane w centrum Manhattanu przez ciotkę, po tym jak zostały osierocone... są wychowywane z duchem postępu. Choć zupełnie różne pod względem charakteru... łączą ich więzy krwi i wspólny cel: nieść pomoc ludziom. W tłocznym Nowym Jorku są jednymi z niewielu kobiet - lekarzy. Anna jest chirurgiem, a Sophie położną. W 1883 roku, w którym rozgrywa się akcja powieści Donati społeczeństwo nie patrzy przychylnie na kobiety wyróżniające się, a wyższe wykształcenie lekarskie bez wątpienia staje się czynnikiem zwracającym uwagę. Mimo wielu trudności kobiety niosą pomoc ludziom... choć pole ich działania jest mocno ograniczone. 

Anna jest żywiołowa, wygadana i zdeterminowana. Sophie jest jej zupełnym przeciwieństwem... spokojna, wyważona, raczej cicha. Różni je także kolor skóry. Jednak w nie obie wstępuje duch walki, kiedy patrzą na niesprawiedliwości jakie dotykają kobiety w Nowym Jorku, który cały czas trwa w utartych konwenansach. Anna i Sophie są jakby bohaterkami nie ze swojej epoki, są zupełnym przeciwieństwem kobiet z tamtego okresu. I są postaciami... pod wieloma względami nieskazitelnymi moralnie, choć ich zachowań nie determinuje żaden wyższy kodeks, a jedynie chęć niesienie dobra. One obie szybko zyskują przychylność czytelnika, która trwa nieprzerwanie aż do ostatnich stron powieści. Czytelnik śledzi ich zawirowania życiowe z wielką przyjemnością...

"Złota godzina" to powieść, której jednym z najważniejszych elementów jest walka o prawa kobiet, nawet nie tyle co do aborcji, co zwykłej (dzisiaj już przecież powszechnej) antykoncepcji. Jednak w XIX wieku lekarze, którzy chociażby rozdawali ulotki mówiące o sposobach antykoncepcji (także tej zupełnie naturalnej, jak chociażby "kalendarzyk małżeński") byli piętnowani, ścigani przez policję, ośmieszani i stawiani przed sądem, choć pragnęli jedynie nieść pomoc kobietom, które kolejnych porodów (szóstego, ósmego, dwunastego...) mogły już po prostu nie przeżyć. Które nie dawały już sobie rady z wychowywaniem dzieci, które nie chciały być jedynie istotą do zapładniania i rodzenia dzieci. Kobietom, które przez brak jakiejkolwiek edukacji seksualnej czy też medycznej nie znały swojego ciała..., a jednak wyczuwały, że kolejnych ciąż mogą już nie przeżyć. Powieść Sary Donati jest tym samym ważnym głosem także dzisiaj. 

Sara Donati stworzyła powieść wielowątkową, w której nurty fabularne ciekawie się ze sobą przeplatają i łączą. "Złota godzina" ujmuje przedstawieniem problemów społecznych dotykających Nowy Jork w XIX wieku. Tej różnorodnej mieszanki narodowościowej, ukazaniem przepaści między najbogatszą warstwą a najbiedniejszą. Sarze Donati udało się pokazać los także tej biedniejszej, z góry przegranej ludności Nowego Jorku... dramat porzucanych dzieci, kobiet chcących się dokształcać, ale nie mających takiej możliwości. Nowy Jork w XIX wieku to miasto kontrastu. Miasto w których to co postępowe styka się i walczy z tym co skrajnie konserwatywne, a przy tym zacofane. Kobiety chcące się rozwijać, podążać za najnowszymi trendami mody zostają wystawione na pastwę księży, którzy głoszą, że spodnie to narzędzie szatana. Lekarki, które nie mają prawa operować mężczyzn, bogacąca się arystokracja, która chce bronić za wszelką cenę wiktoriańskiej moralności... Szalenie ciekawy okres historyczny, kulturowy i społeczny... a Sarze Donati udało się to oddać w ciekawy, intrygujący, a przy tym dobry sposób.

"Złota godzina" to rewelacyjna przedstawicielka literatury kobiecej, która łamie wszelkie stereotypy mówiące o tym, że powieść dla kobiet musi być lekka, łatwa i infantylna. Powieść Sara Donati to bogata w wydarzenia pozycja, idealna na kilka  a może nawet kilkanaście długich jesiennych / zimowych wieczorów. To historia kobiet, które postanowiły walczyć o prawo do wolności, sprzeciwić się władczemu podejściu mężczyzn, rasizmowi... Piękna w swojej treści, uniwersalności, przedstawionych wątkach. Sara Donati stworzyła powieść o Nowym Jorku i ludzkiej mentalności w XIX wieku. O rozstaniach, stracie i walce o lepsze jutro - dla siebie i dla świata. Powieść absorbującą i bardzo, bardzo dobrą! 

Moja ocena: 7+/10